Wydział Filologii Polskiej i Klasycznej UAM
ul. Fredry 10
61-701 Poznań

archiwumodojewskiego@amu.edu.pl

Zdjęcie biurka, przy którym pracował Włodzimierz Odojewski, z maszyną do pisania, książkami, zabytkowym zegarem i ramkami ze zdjęciami.

O Autorze

Kalendarium życia Włodzimierza Odojewskiego

Okres poznańsko-szczeciński 1930 – 1959

1930

14 czerwca w Poznaniu przychodzi na świat syn nauczycielki Genowefy Marii z domu Zawodnej i muzyka Stanisława Jana Jasińskiego (pseud. Stanley Jasinsky) – Włodzimierz Jasiński. Siedzibą rodową Jasińskich jest kamienica przy ulicy Żupańskiego 8 na poznańskiej Wildzie.

1936

Rozpoczyna naukę w prywatnej szkole Collegium Marianum w Poznaniu. Rodzice pisarza rozwodzą się. Ojciec przenosi się do Szczecina.

1939

Na czas niemieckiej okupacji Genowefa Jasińska z synem Włodzimierzem i młodszą córką Marią, przez rodzinę nazywaną Mają, przenoszą się do Kłecka – miasteczka położonego niedaleko Gniezna, gdzie mieszkają dziadkowie pisarza od strony matki – państwo Zawodni. Kłecko pojawi się później w twórczości pisarza jako „miasteczko K.”

1943

Od lutego jest członkiem zakonspirowanej IX Drużyny Harcerskiej.

3 maja składa przysięgę harcerską i staje się członkiem Szarych Szeregów.

Lato spędza w majątku rodziny w okolicach Trembowli, gdzie był świadkiem mordów dokonywanych przez UPA na polskiej ludności cywilnej.

1944

17 sierpnia gestapo zatrzymuje cały zastęp. Włodzimierz Jasiński wraz z zastępowym Zygmuntem Imbierowiczem zostają osadzeni w areszcie gestapo w Gnieźnie. Zwolnienie z więzienia było możliwe dzięki interwencji i wsparciu finansowemu rodziny pisarza z linii niemieckiej.

1948

Zdaje maturę w II Liceum Ogólnokształcące im. Mieszka I w Szczecinie.
Od września rozpoczyna pracę w redakcji „Gazety Poznańskiej”.
Członek PPS, potem PZPR (wystąpił w 1958).

1949

W kwietniu za poglądy polityczne zostaje wyrzucony z redakcji „Gazety Poznańskiej”.

1950

Rozpoczyna współpracę z Kołem Młodych Związku Literatów Polskich. Wkrótce obejmuje stanowisko przewodniczącego Koła.

1951

Debiutuje fragmentami powieści Wyspa ocalenia, prezentowanej na falach Polskiego Radia.

Nagroda Młodych im. Tadeusza Borowskiego.

1952

Rozpoczyna współpracę z tygodnikiem „Po prostu” (do 1954).

1953

Kończy socjologię na Uniwersytecie Poznańskim.

1954

Ukazują się Opowieści leskie (Czytelnik) – oficjalny debiut prozatorski pisarza.

Ożenił się z Janiną Bystrzycką – studentką muzykologii.

1955

Publikuje Upadek Tobiasza (Iskry).

1956

Ukazują się opowiadania Dobrej drogi, Mario! – Kretowisko (Iskry).

Rozpoczyna pracę w redakcji nowo powołanego ogólnopolskiego „Tygodnika Zachodniego”, którego naczelnym redaktorem Bogusław Kogut – został ludowy poeta z Rzeszowszczyzny i zarazem poseł na sejm. Odojewskiego mianowano jego zastępcą. Zawiązuje znajomości i przyjaźnie z literatami i intelektualistami, m.in. z Jarosławem Iwaszkiewiczem i Igorem Newerlym, a także z miejscowymi twórcami – Marianem Grześczakiem i Józefem Ratajczakiem.

1956

Rozpoczyna współpracę ze szczecińskim tygodnikiem kulturalno-społecznym „Ziemia i Morze”.  Ukazują się utrzymane w konwencji socrealizmu opowiadania Dobrej drogi, Mario! – Kretowisko (Iskry).

Na świat przychodzi córka pisarza – Katarzyna.

1957

Ukazują się dwie powieści dla młodzieży o tematyce przygodowo-marynistycznej – Spisek Czarnych Orłów i Żeglarze Króla Jegomości (obie Iskry).

1958

Publikuje powieść Białe lato.

Cenzura zatrzymuje tom opowiadań Codzienna ściana płaczu i zbiór felietonów Bez dogmatu złożone w Wydawnictwie Poznańskim. Niektóre z nich ukażą się wiele lat później w rozszerzonym wydaniu Kwarantanny (Czytelnik 2009).

1959

Publikuje Miejsca nawiedzone (Wydawnictwo Łódzkie).


Okres warszawski 1959 – 1971

1960

Przenosi się do Warszawy i podejmuje pracę w Polskim Radiu.

Ukazuje się Kwarantanna (Czytelnik).

1961

Obejmuje stanowisko kierownika Studia Współczesnego Teatru Polskiego Radia.

1962

Ukazuje się powieść Zmierzch świata (Czytelnik) oraz tłum. Miejsc nawiedzonych na j. niemiecki – Zwischenreich (Franfurt a.M.; S. Fischer-Verlag).

1963

Nagroda Komitetu ds. Radia i Telewizji za twórczość w dziedzinie słuchowisk radiowych (Wielki człowiek i Patrzymy na siebie).

1965

Publikuje Czas odwrócony (Czytelnik) i Pomyłki: wybór sztuk jednoaktowych (Centrala Poradnia Amatorskiego Ruchu Artystycznego).

Zostaje członkiem Polskiego PEN-Clubu.

1966

Publikuje Wyspę ocalenia (Czytelnik).

Ukazują się tłumaczenia powieści: na język niemiecki – Adieu an die Geborgenheit (Franfurt a.M.; S. Fischer-Verlag), oraz węgierski – Menedék-sziget  (Európa), a także francuskie wydanie Zmierzchu świata w tłum. Joanny Ritt i Jaqueline Trabuc – Le Crépuscule d’un monde (Editions du Seuil)

Nagroda Fundacji im. Kościelskich.

1968

Po wydarzeniach marcowych zostaje zwolniony z pracy w radiu.


Emigracja 1971 – 2013

1971

Wyjeżdża do Paryża na zaproszenie Francuskiego PEN-Clubu, stamtąd w połowie roku do Berlina Zachodniego na stypendium berlińskiej Akademii Sztuki.

1972

Przyjmuje propozycję pracy złożoną przez Jana Nowaka-Jeziorańskiego i obejmuje stanowisko szefa działu kulturalno-literackiego Radia Wolna Europa. Na stałe przenosi się do Monachium.

1973

W Paryżu ukazuje się powieść Zasypie wszystko, zawieje… (Instytut Literacki).

W RFN uzyskuje azyl polityczny i zostaje członkiem oddziału dla emigrantów Niemieckiego PEN-Clubu.

Nagroda Związku Pisarzy Polskich na Obczyźnie i londyńskich „Wiadomości”.

Nagroda im. Herminii Neglerowej.

1974

Nagroda Jurzykowskiego.

1976

Nagroda Szwedzkiego Komitetu Katyńskiego.

1977

W Wiedniu ukazuje się powieść Zasypie wszystko, zawieje… w przekładzie na j. niemiecki Gerdy Hagenau – Katharina oder Alles verwehen wird der Schnee (Deutsche Buchgemeinschaft).

1984

Publikuje Zabezpieczanie śladów (Instytut Literacki).

Nagroda „Kultury”.

1987

W Berlinie ukazuje się tom opowiadań Zapomniane, nieuśmierzone (Archipelag).

1989

Nagroda im. Stanisława Vincenza.

1991

Nagroda miesięcznika „Odra”.

1987

W Berlinie ukazuje się tom opowiadań Zapomniane, nieuśmierzone (Archipelag).

1989

Publikuje zbiór opowiadań Jedźmy, wracajmy (Znak).

Kończy współpracę z Radiem Wolna Europa.

1994

Ukazuje się Raptularz krytyczny: twórcy, dzieła, konteksty (Wydawnictwo UMCS).

Odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski.

1995

Nagroda Ministra Kultury i Sztuki.

Nagroda w pierwszym Ogólnopolskim Konkursie na Wystawienie Polskiej Sztuki Współczesnej – za Trzy szkice miłosne.

1996

Publikuje Notatnik półprywatny: w kręgu kultury (Wydawnictwo UMCS).

1997

Nagroda Fundacji Turzańskich.

1998

Nagroda Polskiego PEN-Clubu.

Nagroda Literacka im. Władysława Reymonta.

1999

Oksana (Twój Styl).

2000

Nominacja do Nagrody Literackiej NIKE za powieść Oksana.

2001

Nagroda im. Andrzeja Kijowskiego za zbiór opowiadań Jedźmy wracajmy i Oksanę.

2002

Ukazuje się tom opowiadań Bez tchu (Rosner&Wspólnicy).

Umiera Janina Odojewska. Pisarz poświęca zmarłej żonie opowiadanie Zaklinanie meduzy.

2003

Milczący, niepokonani. Powieść katyńska (Twój Styl).

W szwajcarskim Montricher ukazuje się Oksana w języku francuskim – I’Ukrainienne w tłum. Agnès Wisniewski (Les Editions Noir sur Blanc).

Nagroda Warszawskiej Premiery Literackiej za styczeń – za zbiór opowiadań Bez tchu.

2006

i poniosły konie (Twój Styl).

Sezon w Wenecji ukazuje się w tłumaczeniu na j. francuski – Une saison à Venise tłum. Agnès Wisniewski, Charles Zaremba (Les Allusifs).

Nagroda Ministra Nauki i Dziedzictwa Narodowego.

2007

Planuje wydanie Powieści berlińskiej, w której przedstawia dalsze losy bohaterów „cyklu podolskiego”.

W październiku wraz z przyjacielem prof. Jerzym Siepakiem odbywa podróż do miejsc dzieciństwa i młodości – Poznania, Kłecka i Gniezna.

2008

Opowiadania Nie można cię samego zostawić o zmierzchu oraz Cyrk przyjechał, cyrk odjechał  ukazują się w tłumaczeniu na j. francuski pod wspólnym tytułem La nudité des femmes, tłum. Charles Zaremba (Les Allusifs).

Milczący, niepokonani. Opowieść katyńska ukazuje się w tłumaczeniu na j. węgierski – Halhatatlan némák. Katyni regény, tłum. Csisztay Gizella (Napkút Kiadó).

2009

Publikuje tom opowiadań W stepie, ostach i burzanie i inne opowiadania (Świat Książki).

W Barcelonie ukazuje się Sezon w Wenecji w tłumaczeniu na j. hiszpański – Una temporada en Venecia, tłum. Katarzyna Olszewska Sonnenberg (Editorial Minúscula).

Zapada decyzja o przekazaniu spuścizny literackiej Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.

2010

Na podstawie trzech opowiadań pisarza (Sezon w Wenecji, Koń pułkownika, Cyrk przyjechał, cyrk odjechał) Jan Jakub Kolski nakręcił film Wenecja.


Powrót do Warszawy 2013-2016

2013

13 czerwca w Monachium umiera Barbara Lewkowicz-Odojewska.

Pisarz opuszcza Monachium i na stałe wraca do Warszawy, do swojego mieszkania na Żoliborzu. Całe swoje archiwum pisarskie przekazuje Wydziałowi Filologii Polskiej i  Klasycznej Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.

2014

Ze względu na pogarszający się stan zdrowia przenosi się do Domu Muzyka Seniora w podwarszawskich Kątach.

2016

20 lipca umiera w szpitalu w Piasecznie.

2 sierpnia został pochowany na Starych Powązkach w Warszawie.